Navarra inmaterial – Nafarroa inmateriala
Credits ↴
Book ↴
® All rights reserved 2021
Navarra inmaterial – Nafarroa inmateriala
Credits ↴
Book ↴
® All rights reserved 2025
Transhumancia
Transhumantzia
Transhumance
CAST
|
EUS
|
ENG
Oficio
Alimentación
Lana
Elikadura
Craft
Cuisine
Jaurrieta_Remendía
Andoni Mikeleiz Eder
Andoni Mikeleiz Eder
Jaurrieta_Remendía
Andoni Mikeleiz Eder
Andoni Mikeleiz Eder
Jaurrieta_Remendía
Andoni Mikeleiz Eder
Andoni Mikeleiz Eder
“Es un viaje de cinco días. Viajamos en familia, con ganaderos y amigos. Desde los valles pirenaicos bajamos once pastores y unas treinta y cinco mil ovejas. Mi abuelo y abuela me lo contaban y siempre tuve la curiosidad, y ahora me ha enganchado.”
Algunos pastores trashumantes todavía hoy utilizan las cañadas en sus desplazamientos, al ser este medio más económico y menos traumático que el traslado de los rebaños en camiones.
En la trashumancia descendente los rebaños del Pirineo Oriental (valles de Roncal y Salazar) y del Prepirineo (Urraúl Alto) bajan desde las montañas del Norte a invernar a la Ribera y Bardenas, en el sur de Navarra, con un censo aproximado de treinta o cuarenta mil cabezas agrupadas en unos veinticinco rebaños. A principios del siglo XX cien mil ovejas pirenaicas bajaban a la Bardenas.
“Bost eguneko bidaia da. Familiartean bidaiatzen dugu, abeltzain eta lagunekin. Pirinioetako ibarretatik hamaika artzain eta hogeita hamabost mila ardi inguru jaisten gara. Nire aiton-amonek hari buruz hitz egiten zidaten eta kuriositatea izan dut beti; orain, harrapatu nau”.
Artzain transhumante batzuek abelbideak erabiltzen dituzte oraindik joan-etorriak egiteko, hori baita modurik merkeena eta ez baita artaldeak kamioietan garraiatzea bezain traumatikoa.
Beherazko transhumantzian Mendebaldeko Pirinioetako artaldeak (Erronkari eta Zaraitzu ibarrak) eta Aurrepirinioetakoak (Urraulgoiti) Iparraldeko mendietatik Erriberara eta Bardeetara jaisten dira, Nafarroako hegoaldera, negua bertan igarotzeko. Gutxi gorabehera 30.000-40.000 abelburu zerrendatuta daude 25 bat artaldetan. XX. mendearen hastapenetan, 100.000 ardi pirenaiko jaisten ziren Bardeetara.
“It’s a five-day journey. We travel as a family, with farmers and friends. From the Pyrenean valleys come down eleven shepherds and about thirty-five thousand sheep. My grandparents used to tell me about that, and I was always curious. Now I’m hooked.”
Some transhumant shepherds still use drovers' roads in their journeys, a cheaper and less traumatic way than moving the flocks in trucks.
During the downward transhumance flocks from the Eastern Pyrenees (Roncal and Salazar valleys) and pre-Pyrenees (Urraúl Alto) come down from the northern mountains to hibernate at the Ribera and the Bardenas, in the south of Navarre, with an approximate census of 30,000 to 40,000 heads grouped in about twenty-five herds. At the beginning of the 20th century 100,000 Pyrenees sheep would come down to the Bardenas.
Ver detalles:

1
2

